7ο ΕΠΑ.Λ Λάρισας: "Ποτάμια στην εποχή της κλιματικής αλλαγής - Υδάτινοι πόροι"

Συντονιστής: Χριστόπουλος Σεραφείμ
Παιδαγωγική Ομάδα: Οικονόμου Δημήτριος

Λέξεις κλειδιά: Κύκλος του νερού, Κλιματική αλλαγή, Υδάτινοι πόροι, Ύδρευση, Υπερκατανάλωση, Λειψυδρία, Εξοικονόμιση, Υδατική αυτονομία, Ποτάμια, Μικροφράγματα όμβριων υδάτων, Διασυνοριακά ποτάμια, Άρδευση, Συνδιαχείριση, Ρύπανση, Υποβάθμιση, Νιτρορύπανση-γεωργικά φάρμακα, Πολιτικές διαχείρισης, Αφαλάτωση, Φράγματα, Καταρράχτες, Λίμνες, Υδάτινοι δρόμοι, Ιαματικά λουτρά, Νερό και πνευματική ζωή, Ανθρώπινος πολιτισμός, Συνεργασία, Φιλία, Ειρήνη.


1. ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΘΕΜΑΤΟΣ

Ως κριτήρια επιλογής του θέματος υπήρξαν:

 Η διέλευση από την πόλη μας ενός ποταμού, του Πηνειού, που η ύπαρξή του πολλές φορές έδωσε άλλη πνοή στην πόλη μας.
 Η μόλυνση των νερών του ποταμού μας από αστικά ή άλλα λύματα.
 Η διαρκής υποβάθμιση της ποιότητας του νερού από την αλόγιστη χρήση των γεωργικών φαρμάκων.
 Η λειψυδρία των τελευταίων χρόνων λόγω της παρατεταμένης ανομβρίας.
 Οι έντονες κλιματικές αλλαγές στον πλανήτη τα τελευταία χρόνια.
 Η ανάγκη διαμόρφωσης οικολογικής συνείδησης στους μαθητές πάνω στα ζητήματα – προβλήματα του νερού και η αναζήτηση βιώσιμων λύσεων μέσα σε ολοκληρωμένα διαχειριστικά προγράμματα.

2. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ

 Να αντιληφθούν και να κατανοήσουν συγχρόνως οι μαθητές ότι, παρά το γεγονός ότι το κεφάλαιο ν ε ρ ό είναι το πρώτο θέμα στα διάφορα συνέδρια και τους διεθνείς οργανισμούς καθώς και η κύρια αιτία συρράξεων ανά τον κόσμο, παραμένει ανοικτό, αναζητώντας λύσεις βιώσιμες και επείγουσες συγχρόνως, χάριν της αειφορίας και της ειρηνικής συνύπαρξης όλων των όντων στη γη.
 Να ερευνήσουν το θέμα των υδάτινων πόρων διεξοδικά.
 Να εντρυφήσουν στο γεγονός ότι τα προβλήματα του περιβάλλοντος δεν αγγίζουν μόνο την τοπική εκάστοτε κοινωνία αλλά απλώνουν τα νήματά
τους πάνω σε όλη την ανθρωπότητα.
 Να αναζητήσουν πληροφορίες με κάθε τρόπο, είτε από εγκυκλοπαίδειες είτε από βιβλία είτε από το διαδίκτυο.
 Να ερευνήσουν, να βρουν το πρόβλημα, να διατυπώσουν θέσεις, να σχεδιάσουν πορεία, να συλλέξουν πληροφορίες, να υλοποιήσουν σχέδια, να καταγράψουν στοιχεία, να ερμηνεύσουν αποτελέσματα, να εξαγάγουν συμπεράσματα, να ελέγξουν υποθέσεις.
 Να ασχοληθούν με μελέτες, να αναπτύξουν κρίση, επινοητικότητα, δημιουργικότητα και ειδικά υπευθυνότητα.
 Να χρησιμοποιήσουν βιωματική μάθηση και διαθεματική προσέγγιση.
 Να τους δοθεί η ευκαιρία για συμμετοχή και δράση.
 Να ανταλλάξουν βιώματα εμπειρίες μεταξύ τους και να παρουσιάσουν από κοινού τα πορίσματα της εργασίας τους.


3. ΜΕΘΟΔΟΙ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

Για την υλοποίηση των προαναφερθέντων στόχων ακολουθήθηκαν οι εξής μέθοδοι:

Με βάση το μοντέλο του δομητισμού ήρθαν στην επιφάνεια οι προηγούμενες γνώσεις καθώς και τα βιώματα των μαθητών. Εκφράστηκαν απορίες, έγιναν υποθέσεις που στο τέλος κατέληξαν σε έρευνες. Οι απορίες και επιθυμίες των μαθητών μετουσιώθηκαν σε έρευνα διαφόρων θεμάτων που ομαδοποιήθηκαν και σχηματίστηκαν έτσι τα υποθέματα με τα οποία ασχολήθηκαν οι μαθητές.

Δημιουργήθηκε το οργανόγραμμα του θέματος και με μαθητοκεντρική διδασκαλία αναπτύχθηκαν τα υποθέματα. Οι μαθητές χωρισμένοι σε ομάδες, πρωταγωνιστές στις διαδικασίες μάθησης, με τους καθηγητές σε συντονιστικό – συμβουλευτικό - κατευθυντικό ρόλο.

4. Πλάνο υλοποίησης προγράμματος

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΑΝΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
1η
20/10/2010 Τετάρτη Συγκρότηση ομάδας
2η
02/11/2010 Τρίτη Ενημέρωση για το πρόγραμμα
3η
09/11/2010 Τρίτη Προετοιμασία & Υποβολή προγράμματος
4η
16/11/2010 Τρίτη Συγκρότηση περιβαλλοντικής ομάδας –
Δημιουργία συμβολαίου
5η
24/11/2010 Τετάρτη Χωρισμός σε υποομάδες

6η
01/12/2010 Τετάρτη Ενημέρωση - συζήτηση για το νερό
7η
09/12/2010 Πέμπτη Έγκριση προγράμματος
από τη Δ/νση Δ/θμιας Εκπ/σης
Ν. Λάρισας
8η
15/12/2010 Τετάρτη Ο Κύκλος του Νερού-
υδάτινοι πόροι
9η
21/12/2010 Τρίτη Νερό & ζωή
10η
11/01/2011 Τρίτη Υγρότοποι
11η
18/01/2011 Τρίτη Ποτάμια – Πηνειός

12η
25/01/2011 Τρίτη Λίμνες
13η
01/02/2011 Τρίτη Θάλασσες
14η
08/02/2011 Τρίτη Ο δρόμος του νερού
15η
16/02/2011 Τετάρτη EΚΔΡΟΜΗ στο
Κ.Π.Ε Ελασσόνας – Λιβάδι

16η
22/02/2011 Τρίτη Νερό & ανθρώπινο σώμα

17η
01/03/2011 Τρίτη Νερό – επικοινωνία και μεταφορές – ταξίδια.
18η
08/03/2011 Τρίτη Νερό & αναψυχή
Λουτρά – ιαματικά νερά - τουρισμός
19η
15/03/2011 Τρίτη Ποτάμια - Νερό - Χρήσεις – ωφέλειες - αξίες

20η
22/03/2011 Τρίτη Διαχείριση υδάτινων πόρων.

21η
29/03/2011 Τρίτη Νερό & πολιτισμός - λαογραφία
22η
06/04/2011 Τετάρτη Παρακολούθηση προβολής ντοκυμαντέρ σχετικού με τα ποτάμια – συζήτηση
23η
12/04/2011 Τρίτη Ποτάμια – νερό και κλιματική αλλαγή
24η
03/05/2011 Τρίτη Αξιολόγηση προγράμματος
Παρουσίαση θέματος & εργασίας
Σύνθεση εργασίας – CD

5. Η Περιβαλλοντική ομάδα του τμήματος Βυπ5
της Β΄ Τάξης
του 7ου ΕΠΑΛ ΛΑΡΙΣΑΣ
για το σχολικό έτος 2010 – 2011.

1. Μορφογιάννη Ειρήνη – Δήμητρα
2. Μότση Αλεξάνδρα
3. Μπακαβέλλος Βασίλειος
4. Μπακογιάννη Χριστίνα
5. Μπαρούτα Δήμητρα
6. Μπαρούτας Νικόλαος
7. Μπατζάνας Αστέριος
8. Μπάτση Ενρίκο
9. Μπέϊνα Δαρεία
10. Μπέλλιος Μιχαήλ
11. Μπίγγου Μαρία
12. Νικούδη Γεωργία
13. Νούλα Γεωργία
14. Ντάγκα Κατερίνα
15. Νταϊτσι Μάρκο
16. Ντάλλα Μαρία
17. Ντέμε Νεβίλα
18. Ξυνοπούλου Κωνσταντίνα
19. Οικονομίδης Μενέλαος
20. Οικονόμου Ζωή
21. Οσμάνι Σιντορέλα – Ελένη
22. Παπαγεωργίου Βασίλειος

Στις 20/10/2010, ημέρα Τετάρτη, έγινε πρώτη γνωριμία με το τμήμα Βυπ5 και ενημέρωση για την πρόθεση συμμετοχής και συνεργασίας σε πρόγραμμα Π.Ε. σχετικό με το νερό – ποτάμια.
Οι μαθητές ενθουσιάστηκαν για την πρόταση συμμετοχής τους στο πρόγραμμα και δήλωσαν σχεδόν όλοι ότι ήθελαν να συμμετέχουν.

6. Καθορισμός τίτλου προγράμματος.

Στις 02/11/2011, ημέρα Τρίτη, συγκεκριμενοποιήθηκε ο τίτλος του προγράμματος:
« ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ – ΥΔΑΤΙΝΟΙ ΠΟΡΟΙ ».
Ο Πηνειός ποταμός, που διαρρέει την πόλη μας, έδωσε το έναυσμα στα παιδιά να δουν ότι στην εποχή μας η κλιματική αλλαγή είναι υπεύθυνη για τη ποσότητα των υδάτων του ποταμού και εκδήλωσαν μεγάλο ενδιαφέρον για την υλοποίηση του προγράμματος.
Σε συνάρτηση με την ανάγκη δημιουργίας οικολογικής συνείδησης
δόθηκε στους μαθητές η δυνατότητα να ασχοληθούν και να δουν από κοντά τα προβλήματα των υδάτινων πόρων. Η συνεργασία τους δε με το τμήμα Βυπ6 που υλοποιεί και αυτό σχετικό πρόγραμμα Π.Ε. ενισχύει τον στόχο όλων μας, μαθητών και υπεύθυνων καθηγητών, για ένα καλύτερο αποτέλεσμα.

7. Προετοιμασία και υποβολή προγράμματος

Στις 09/11/2011, ημέρα Τρίτη, προετοιμάστηκε και υποβλήθηκε προς έγκριση το πρόγραμμα: « ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ – ΥΔΑΤΙΝΟΙ ΠΟΡΟΙ ».

8. Συγκρότηση Περιβαλλοντικής ομάδος. Δημιουργία Συμβολαίου.

Στις 16/11/2011, ημέρα Τρίτη, συγκροτήθηκε η περιβαλλοντική ομάδα του τμήματος Βυπ5. Έγινε συζήτηση πάνω στο θέμα του προγράμματος, καθώς επίσης συμφωνήθηκε η ημέρα και ώρα που εβδομαδιαία θα γινόταν οι συγκεντρώσεις – εκτός ειδικών περιπτώσεων.

Συμβόλαιο των μελών της Περιβαλλοντικής ομάδας.

 Ενεργή συμμετοχή όλων.

 Ο καθένας να μπορεί ελεύθερα να εκφράζει την άποψή του χωρίς να δέχεται τα πειράγματα και σχόλια των υπολοίπων μελών της ομάδας.

 Σεβασμός στη γνώμη των άλλων, ανεξάρτητα αν συμφωνούμε ή όχι.

 Δεν επιτρέπεται κατά την διάρκεια των συναντήσεων το φαγητό και η χρήση καφέδων - σνακς ( το κάπνισμα απαγορεύεται σε όλο το σχολικό περιβάλλον ).

 Δεν επιτρέπεται η χρήση των κινητών στη διάρκεια των συναντήσεων.

 Συνέπεια στην ώρα προσέλευσης – προσήλωση και συγκέντρωση στη διαδικασία του προγράμματος ενεργή.

 Τήρηση κανόνων σχολείου.

 Αποφυγή παραβατικών συμπεριφορών ( βανδαλισμοί – χτύπημα θρανίων – αγενείς εκφράσεις – χειρονομίες κ.λ.π.)

 Αποδοχή παρατηρήσεων και προσπάθεια βελτίωσης.

 Υπευθυνότητα.

 Ειλικρίνεια.

 Ησυχία.

 Ευπρεπής παρουσία.


 Ελαστικότητα στην ώρα αποχώρησης παιδιών που κάνουν χρήση λεωφορείων.

Στην περιβαλλοντική ομάδα ήταν διάχυτος ο ενθουσιασμός και το ενδιαφέρον για την συμμετοχή όλων και η υπόσχεση ότι θα ακολουθούσαν όλοι τους όρους του συμβολαίου.


9. Χωρισμός σε υποομάδες.

Στις 24/11/2010, ημέρα Τετάρτη, έγινε προσπάθεια καταμερισμού εργασιών σε υποομάδες για την εύρεση υλικού από εφημερίδες, περιοδικά, βιβλία, συγγράμματα, άρθρα, ίντερνετ, εγκυκλοπαίδειες, κ.λ.π.

10. Ενημέρωση – συζήτηση για το νερό.

Στις 01/12/2010, ημέρα Τετάρτη, τα παιδιά ήρθαν σε επαφή με φωτογραφίες από ποτάμια, πηγές, λίμνες, υγροτόπους και θάλασσες. Συγκράτησαν την διαφορά στον όγκο του νερού που υπήρχε παλιότερα, π.χ. στον Πηνειό ποταμό. Είδαν φωτογραφίες του τοπίου των βουνών – πεδιάδων πριν δημιουργηθεί η λίμνη Πλαστήρα και του σήμερα. Ενημερώθηκαν για την σημασία της λίμνης στην σημερινή εποχή. Πολλά παιδιά κατέθεσαν προσωπικά βιώματα για την περιοχή τους από τα παιδικά τους χρόνια με αποτέλεσμα να υπάρχει στην ατμόσφαιρα μια διάχυτη συγκίνηση.

11. Έγκριση του προγράμματος από την Δ/νση Δ/θμιας Εκπ/σης Ν. Λάρισας.

Στις 09/12/2010, ημέρα Πέμπτη, εγκρίθηκε το πρόγραμμα από την Δ/νση Δ/θμιας Εκπ/σης με επακόλουθο οι κινήσεις της ομάδας να πάρουν επιτέλους στον δρόμο τους.

12. Ο κύκλος του νερού - υδάτινοι πόροι.

Στις 15/12/2010, ημέρα Τετάρτη, στη καθιερωμένη συνάντησή μας, με επίσημη πλέον άδεια για το περιβαλλοντικό μας πρόγραμμα, έγινε αναφορά στον κύκλο του νερού.
Τα παιδιά ανέφεραν ότι ο κύκλος του νερού — γνωστός και ως υδρολογικός κύκλος — είναι η συνεχής ανακύκλωση του νερού της Γης μέσα στην υδρόσφαιρα και στην ατμόσφαιρα. Το συνεχές της κυκλικής διαδικασίας του κύκλου του νερού επιτυγχάνεται εξαιτίας της ηλιακής ακτινοβολίας.

Το νερό του πλανήτη αλλάζει συνεχώς φυσική κατάσταση, από τη στερεά μορφή των πάγων στην υγρή μορφή των ποταμών, λιμνών και της θάλασσας και την αέρια κατάσταση των υδρατμών. Πιο συγκεκριμένα, λόγω της θέρμανσης και των ανέμων στην επιφάνεια της γης τα νερά της εξατμίζονται και μαζεύονται ως υδρατμοί δημιουργώντας τα σύννεφα.
Οι υδρατμοί συμπυκνώνονται, υγροποιούνται και στη συνέχεια πέφτουν ως βροχή ή άλλες μορφές υετού, εμπλουτίζοντας έτσι τις αποθήκες νερού της γης, είτε είναι αυτές επιφανειακές, όπως οι θάλασσες και οι λίμνες, είτε είναι υπόγειες. Ο κύκλος του νερού αποτελεί αντικείμενο του επιστημονικού κλάδου της υδρολογίας για ότι συμβαίνει ή παρατηρείται στο έδαφος και της Μετεωρολογίας για ότι συμβαίνει εξ αυτού στην ατμόσφαιρα.
Ειδικότερα στη Μετεωρολογία ο υδρολογικός κύκλος αποτελεί το σπουδαιότερο καιρικό φαινόμενο ως σύνολο επιμέρους φαινομένων. Αυτός ρυθμίζει την υγρασία του εδάφους, τη λαμπρότητα της ημέρας, και τέλος τη συχνότητα και ένταση των υδρομετεώρων, εκτός του γιγάντιου εκείνου έργου της μεταφοράς ενέργειας από τα μικρά στα μεγάλα γεωγραφικά πλάτη.

13. Νερό και ζωή.

Το νερό είναι ζωή

Στις 21/12/2010, ημέρα Τρίτη, έγινε συνδυασμός του νερού με την ζωή. Οι μαθητές κατέληξαν ότι :
ΝΕΡΟ = ΖΩΗ
Κι όμως, αυτό το πολύτιμο αγαθό που μας έδωσε απλόχερα η φύση, εμείς οι άνθρωποι χάριν της τεχνολογίας, καταφέραμε να το καταστρέψουμε σε όλα τα σημεία του πλανήτη μας.
Γιατί χρειάζεται προστασία;
Η σημασία του νερού για τη ζωή και ως συστατικού του παγκόσμιου
οικοσυστήματος γίνεται συνεχώς σαφέστερη. Είναι ένας πόρος που
όχι μόνο καλύπτει βασικές ανάγκες για τον ανθρώπινο πληθυσμό και
αποτελεί το κλειδί για την ανάπτυξη, ιδιαίτερα με τη δημιουργία και
διατήρηση του πλούτου μέσω της γεωργίας, της επαγγελματικής
αλιείας, της παραγωγής ενέργειας, της βιομηχανίας, των
μεταφορών και του τουρισμού, αλλά είναι ζωτικός για όλα τα
παγκόσμια οικοσυστήματα. Ωστόσο, τα γεγονότα δείχνουν ότι
αντιμετωπίζουμε παγκόσμια κρίση νερού.
Εκ πρώτης όψεως, αυτό φαίνεται ότι δεν ισχύει για τα ύδατα της
Ευρώπης. Σε τελική ανάλυση, η ήπειρος δεν αντιμετωπίζει γενικές
ελλείψεις νερού. Ωστόσο, η ποιότητα και η διαχείριση των υδάτων
της Ευρώπης στην πραγματικότητα απέχει πολύ από το να απέχει πολύ από το να είναι ικανοποιητική.
Γεγονότα - κλειδιά σχετικά με την κατάσταση του νερού παγκοσμίως
 Λιγότερο από 1% των υδάτων του πλανήτη είναι διαθέσιμο για κατανάλωση από τον άνθρωπο.
 Περισσότεροι από 1,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν
πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό.
Γεγονότα - κλειδιά σχετικά με την κατάσταση του νερού στην Ευρώπη
• 20% όλων των επιφανειακών υδάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση απειλείται σοβαρά από ρύπανση.
• Τα υπόγεια ύδατα παρέχουν περίπου το 65% όλου του πόσιμου
νερού της Ευρώπης.
• 60% των ευρωπαϊκών πόλεων κάνουν υπερεκμετάλλευση των
πόρων των υπόγειων υδάτων τους.
• 50% των υγροτόπων βρίσκεται σε “επικίνδυνη κατάσταση” λόγω
της υπερεκμετάλλευσης των υπόγειων υδάτων.
• Η επιφάνεια της αρδευόμενης γης στη Νότια Ευρώπη έχει
αυξηθεί κατά 20% από το 1985.
Δεδομένων των πολυάριθμων και αυξανόμενων πιέσεων στους
υδάτινους πόρους μας, έχει ζωτική σημασία να υπάρξουν
αποτελεσματικά νομοθετικά όργανα που θα αντιμετωπίσουν
αποτελεσματικά τα προβλήματα και θα βοηθήσουν στην εξασφάλιση
αυτών των πόρων για τις επόμενες γενιές.
Η Οδηγία - Πλαίσιο περί Υδάτων επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής της
προστασίας των υδάτων σε όλα τα ύδατα και θέτει ως σαφή στόχο ότι μέχρι το 2015 πρέπει να επιτευχθεί “καλή κατάσταση” για όλα τα ευρωπαϊκά ύδατα και να εξασφαλιστεί βιώσιμη χρήση του νερού σε ολόκληρη την Ευρώπη.

14. Υγρότοποι.

Στις 11/01/2011, ημέρα Τρίτη, με την νέα χρονιά τα παιδιά έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους για την υλοποίηση του προγράμματος. Θέμα της ημέρας ήταν οι υγρότοποι.
Υγρότοποι είναι φυσικές ή τεχνητές περιοχές αποτελούμενες από έλη με ποώδη βλάστηση, από μη αποκλειστικώς ομβροδίαιτα έλη με τυρφώδες υπόστρωμα, από τυρφώδεις γαίες ή από νερό. Οι περιοχές αυτές είναι μόνιμα ή προσωρινά κατακλυζόμενες από νερό το οποίο είναι στάσιμο ή τρεχούμενο, γλυκό, υφάλμυρο ή αλμυρό και περιλαμβάνουν επίσης εκείνες που καλύπτονται από θαλασσινό νερό το βάθος του οποίου κατά τη ρηχία δεν υπερβαίνει τα έξι μέτρα. Oυσιώδη γνωρίσματα της μεταβατικής ζώνης που παρεμβάλλεται μεταξύ των μόνιμα κατακλυσμένων και των καθαρά χερσαίων περιοχών είναι η παρουσία υδροχαρούς βλάστησης και η ύπαρξη υδρομορφικών εδαφών, δηλαδή εδαφών που ανέπτυξαν ειδικά γνωρίσματα ως αποτέλεσμα της υψηλής υπόγειας στάθμης νερού.
Οι υγρότοποι, όσοι δεν έχουν εντελώς υποβαθμισθεί από τον Άνθρωπο, σφύζουν από ζωή. Ιδιαίτερα θαυμαστή είναι η πληθώρα υδρόβιων πουλιών που βρίσκουν εκεί χώρους για αναπαραγωγή, φώλιασμα, τροφή και ξεκούραση. Πολλά από τα είδη είναι μεταναστευτικά και προστατεύονται άμεσα ή έμμεσα από Διεθνείς Συμβάσεις (π.χ. Ραμσάρ, Βέρνης, Ρίο) και Κοινοτικές Οδηγίες (π.χ.79/409/ΕΟΚ για τα άγρια πουλιά).
Eπίσης, πολλοί υγρότοποι προστατεύονται από την εθνική νομοθεσία, τη Σύμβαση Ραμσάρ και περιλαμβάνονται στο ευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000.

15. Ποτάμια – Πηνειός.

Στις 18/01/2011, ημέρα Τρίτη, οι μαθητές είχαν ετοιμάσει υλικό για τον ποταμό που διαρρέει την πόλη μας, τον χιλιοτραγουδισμένο Πηνειό ποταμό.

Πηνειός ποταμός

Μάθαμε ότι ο Πηνειός είναι ο κύριος και πιο σπουδαίος ποταμός της Θεσσαλίας, τρίτος σε μήκος ποταμός της Ελλάδας. Πηγάζει από την Πίνδο, περνάει κοντά στην Καλαμπάκα και βγαίνει στη θεσσαλική πεδιάδα. Βρίσκεται στο κεντρικό διαμέρισμα της ηπειρωτικής Ελλάδας. Με συνολικό μήκος ποταμού 216km έχει συνολική επιφάνεια 9.500 τ.χιλ. Σε όλο το μήκος του ενσωματώνονται πάρα πολλοί παραπόταμοι, με κυριότερους τον Τιταρήσιο, τον Εννιπέα, τον Καλέτζη και τον Ληθαίο. Μαζί με τους παραποτάμους του αποτελεί για τη Θεσσαλία το μοναδικό υδάτινο αποδέκτη. Η περιφέρεια της Θεσσαλίας, περιοχή με πληθυσμό περίπου 500.000 κατοίκων, είναι κυρίως γεωργική με μικρή βιομηχανική δραστηριότητα. Οι ανάγκες πόσιμου νερού της πόλης μας της Λάρισας καλύπτονταν μέχρι το 1986 αποκλειστικά από τον Πηνειό. Όμως η συνεχώς αυξανόμενη κατανάλωση νερού και η αύξηση της καλλιέργειας βαμβακιού στη θεσσαλική πεδιάδα, που απαιτεί μεγάλες ποσότητες νερού, σε συνδυασμό με τη ρύπανση του ποταμού από φυτοφάρμακα, οδήγησε στην αναζήτηση νέων πηγών νερού. Έτσι από το 1990, οι ανάγκες πόσιμου νερού της Λάρισας καλύπτονται 100% από υπόγεια νερά που προέρχονται από γεωτρήσεις. Κατά τους θερινούς μήνες που οι απαιτήσεις σε νερό είναι μεγάλες και υπάρχει και μείωση της παροχής του ποταμού, οι συνέπειες από τη ρύπανση είναι πλέον εμφανείς και έντονες. Με τα νερά του αρδεύονται περί τα 80.000 στρέμματα και παράλληλα υδροδοτούνται οικισμοί της Θεσσαλίας. Διαθέτει σημαντικά παραποτάμια δάση, μεγάλη ποικιλότητα στην πανίδα και εκτεταμένες θίνες στο Δέλτα του.
Τότε θυμηθήκαμε και ένα παλιό λαϊκό τραγούδι που είχε ακουστεί πολύ.
Στις Λαρίσης το ποτάμι, που το λένε Πηνειό, αν τυχόν και δε με θέλεις εκεί θα πέσω να πνιγώ ……
Τραγουδάει ο Σπύρος Ζαγοραίος.
Στης Λαρίσης το ποτάμι
Που το λένε Πηνειό
Αν τυχόν δεν με θέλεις
Κει θα πέσω να πνιγώ
Ο καημός μου είναι μεγάλος
Το ποτάμι είναι ρηχό
Κι αν τυχόν και δεν με πνίξει
μοναχά που θα βραχώ
Στης Λαρίσης το ποτάμι
Που το λένε Πηνειό
Κίνησα από την Αθήνα
για τη Λάρισα να βγω
Πιάνει λάστιχο στο δρόμο
κι άραξα να κοιμηθώ
Το πρωί με τη δροσούλα
για τη Λάρισα κινώ
Αν τυχόν και δε με θέλεις
πέφτω μες στον ποταμό
Στης Λαρίσης το ποτάμι
που το λένε Πηνειό
Φέρτε ούζο του Τυρνάβου
να καθήσω και να πιω
κι όλη η Λάρισα να μάθει
πως εγώ σε αγαπώ
Στης Λαρίσης το ποτάμι
που το λένε Πηνειό
Αν τυχόν και δεν με θέλεις
κει θα πέσω να πνιγώ
Στης Λαρίσης το ποτάμι
που το λένε Πηνειό

Επίσης ένας θρύλος για τα ποτάμια που πηγάζουν από την Πίνδο είναι ο ακόλουθος:
"Κοιμούνταν στο βουνό τρία αδέλφια. Τη νύχτα ξύπνησε ο Σαλαμπριάς (Πηνειός) και κατέβηκε στον κάμπο της Θεσσαλίας. Μετά ξύπνησε ο Άραχθος και κατηφόρισε προς την Άρτα. Τελευταίος σηκώθηκε ο Άσπρος (Αχελώος). Κοίταξε γύρω του και δεν είδε τ' αδέλφια του. Φώναξε, φώναξε, μα τίποτα. Θύμωσε, έκλαψε κι άρχισε να σχίζει τα βουνά φωνάζοντας να βρει τ' αδέλφια του, μα δεν τα βρήκε κι ας έψαξε ως τη θάλασσα, κι ακόμα σήμερα φωνάζει να τα βρει".

16. Λίμνες.

Στις 25/01/2011, ημέρα Τρίτη, οι μαθητές παρουσίασαν υλικό που είχαν ετοιμάσει υλικό για τις λίμνες.
Η Ελλάδα έχει αρκετές λίμνες, οι περισσότερες των οποίων βρίσκονται στο ηπειρωτικό της τμήμα.
Οι μεγαλύτερες λίμνες στην ελληνική επικράτεια είναι: Τριχωνίδα- Στερεά Ελλάδα (Αιτωλοακαρνανία), Βόλβη- Μακεδονία (Θεσσαλονίκη), Βεγορίτιδα- Μακεδονία, Βιστονίδα- Θράκη (Ξάνθη), Κορώνεια- Μακεδονία (Θεσσαλονίκη), Μικρή Πρέσπα- Μακεδονία (Φλώρινα), Αλβανία, Μεγάλη Πρέσπα- Μακεδονία (Φλώρινα), Αλβανία, ΠΓΔΜ, Κερκίνη- Μακεδονία (Σέρρες).
Υπάρχουν επίσης και αρκετές τεχνητές λίμνες κυρίως για παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος, όπως η Λίμνη Κρεμαστών, και η Λίμνη Πολυφύτου, ενώ οι λίμνες του Μόρνου, του Μαραθώνα και η λίμνη Υλίκη υδροδοτούν την Αθήνα.

Στην περιοχή της Θεσσαλίας έχουμε την λίμνη Κάρλα και την προσπάθεια ανασύστασής της τα τελευταία χρόνια, καθώς επίσης και την λίμνη Πλαστήρα στον Νομό Καρδίτσας.


17. Θάλασσες.

Την 01/02/2011, ημέρα Τρίτη, έγινε λόγος για τις θάλασσες και μάλιστα για τις Ελληνικές θάλασσες.

18.Ο δρόμος του νερού.

Στις 08/02/2011, ημέρα Τρίτη, ακολουθήσαμε τον δρόμο του νερού. Οι μαθητές ανακάλυψαν την διαδρομή του νερού από το ποτάμι-λίμνη-γεώτρηση, στο υδραγωγείο και την μονάδα επεξεργασίας του νερού, μέχρι την διανομή του στα σπίτια και την κατάληξή του, μετά την χρήση του, στο δίκτυο αποχέτευσης και τελικά στον βιολογικό καθαρισμό της πόλης μας.

19. Εκδρομή στο Κ.Π.Ε Ελασσόνας και στο Λιβάδι.

Στις 16/02/2011, ημέρα Τετάρτη, η ομάδα Π.Ε. του τμήματος Βυπ5 μαζί με τις ομάδες Π.Ε. των τμημάτων Βυπ6, Βυπ3 και Βυπ4 του σχολείου μας επισκεύθηκαν το Κ.Π.Ε. Ελασσόνας ξεναγήθηκε στους χώρους του, ενημερώθηκε για την περιοχή, φιλοξενήθηκε εκεί το πρωϊνό της 16ης Φεβρουαρίου και στην συνέχεια ανέβηκε στο Λιβάδι Ελασσόνας.
20. Νερό και ανθρώπινο σώμα.

Στις 22/02/2011, ημέρα Τρίτη, η περιβαλλοντική ομάδα ασχολήθηκε με την σημασία του νερού για τον άνθρωπο και το σώμα του.
Πράγματι το νερό είναι η βενζίνη για το ανθρώπινο σώμα, σωστή πηγή ζωής. Είναι απαραίτητο για τη ζωή. Τα 2/3 του ανθρώπινου οργανισμού είναι νερό και αν δεν αναπληρώνουμε τις αποθήκες μας τότε θα επιβιώσουμε μόνο λίγες μέρες. Η διατήρηση της ορθής εσωτερικής θερμοκρασίας του σώματος και η αποβολή των άχρηστων ουσιών που παράγονται από τον οργανισμό γίνονται με τη βοήθεια του νερού. Αν δεν αντικαταστήσουμε το νερό που χάνουμε, βρισκόμαστε σε κίνδυνο υπερθέρμανσης. Λαμβάνουμε νερό έμμεσα και από χυμούς, ροφήματα, ποτά και τροφές πλούσιες σε νερό.
Άτομα που πίνουν τουλάχιστον 5 ποτήρια νερό κάθε ημέρα έχουν σημαντικά μικρότερο κίνδυνο να υποστούν θρόμβωση με απόφραξη των αρτηριών της καρδιάς λόγω στεφανιαίας νόσου. Αυτά είναι τα αποτελέσματα έρευνας που διεξήχθη στην Καλιφόρνια σε δείγμα πληθυσμού 12.017 γυναικών και 8.280 ανδρών. Αξιοσημείωτο είναι ότι η προστατευτική αυτή δράση παρατηρήθηκε μόνο για το νερό και όχι για άλλα υγρά.
Τι συμβαίνει αν δεν πίνουμε αρκετό νερό;

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν ότι έχουν αφυδατωθεί, γιατί έχουν συνηθίσει να μην πίνουν νερό. Ο οργανισμός χρησιμοποιεί και άλλους μηχανισμούς για να ρυθμίσει το ισοζύγιο του νερού που χρειάζεται. Σε περίπτωση που το επίπεδο νερού στον οργανισμό μειώνεται τότε υπάρχουν μηχανισμοί που μειώνουν την απώλεια νερού διαμέσου των νεφρών.
Οι νεφροί έχουν την ικανότητα να συγκεντρώνουν τα ούρα μειώνοντας έτσι την απώλεια νερού από τα ούρα. Όμως υπάρχουν καταστάσεις που το ισοζύγιο του νερού γίνεται αρνητικό. Είναι τότε που δημιουργείται ο κίνδυνος της αφυδάτωσης. Η αφυδάτωση προκαλεί αίσθημα κόπωσης, μείωση των λειτουργικών ικανοτήτων του οργανισμού, δυσκοιλιότητα, ζαλάδα και συχνά μπορεί να οδηγήσει σε πονοκεφάλους.
Σε πολύ προχωρημένη αφυδάτωση επέρχεται απώλεια της συνείδησης, ταχυκαρδία, νεφρική ανεπάρκεια και τέλος μπορεί και ο θάνατος. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η αρτηριακή πίεση πέφτει επικίνδυνα, οπότε μειώνεται η κυκλοφορία του αίματος με αποτέλεσμα να μη γίνεται καλή οξυγόνωση των ιστών και να μην τροφοδοτούνται οι ιστοί και τα όργανα με τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.

21. Νερό – επικοινωνία και μεταφορές – ταξίδια.

Την 01/03/2011, ημέρα Τρίτη, σε νέα συνάντηση η περιβαλλοντική ομάδα συζήτησε την σχέση του νερού με την επικοινωνία. Από τα πολύ παλιά χρόνια, οι άνθρωποι που ζούσαν κοντά στη θάλασσα χρησιμοποίησαν πλοία για τις μετακινήσεις τους.
Επίσης για να μεταφέρουν τα προϊόντα από τόπο σε τόπο, χρησιμοποιούσαν και χρησιμοποιούν τους θαλάσσιους δρόμους, ποτάμια και θάλασσες.

22. Νερό & αναψυχή -Λουτρά – ιαματικά νερά - τουρισμός

Στις 08/03/2011, ημέρα Τρίτη, σε άλλη συνάντηση τα παιδιά της Π.Ε. ομάδας, αγόρια και κορίτσια, είχαν σαν θέμα το νερό σε σχέση με την αναψυχή, τον τουρισμό καθώς επίσης την χρήση του για ιαματικούς σκοπούς στα ιαματικά λουτρά.

23. Ποτάμια - νερό - Χρήσεις – ωφέλειες - αξίες

Στις 15/03/2011, ημέρα Τρίτη, σε νέα συνάντηση οι μαθητές είχαν σαν θέμα την χρήση του νερού – ωφέλειες και αξίες.

Χρήσεις και αξίες των ποταμών.
Σήμερα οι ποταμοί συνεχίζουν να διευκολύνουν τη ζωή μας:
 συνεισφέροντας στις μεταφορές
 εξασφαλίζοντας εύφορη γη για καλλιέργειες
 παρέχοντας νερό για ύδρευση
 παρέχοντας νερό για το πότισμα των καλλιεργειών
 προσφέροντας δυνατότητες για υδατοκαλλιέργειες
 παρέχοντας νερό για βιομηχανική χρήση
 παίζοντας το ρόλο αγωγού για την απομάκρυνση διαφόρων τύπων λυμάτων
 παράγοντας ηλεκτρική ενέργεια
 αποτελώντας χώρους άθλησης και αναψυχής
 αποτελώντας πηγή καλλιτεχνικής έμπνευσης

Οι αξίες ωστόσο των ποταμών, όπως και όλων των υγροτόπων πηγάζουν από τις ποικίλες φυσικές λειτουργίες που επιτελούν. Από τις λειτουργίες αυτές απορρέουν για τον άνθρωπο πολλές αξίες. Συχνά συγχέουμε τις έννοιες ‘λειτουργίες’ και ‘αξίες’. Μιλούμε για λειτουργίες όταν ωφελείται ο άνθρωπος χωρίς να καταβάλλει προσπάθεια, ενώ η στήριξη τροφικών αλυσίδων μπορεί για παράδειγμα να έχει αξία ιχθυοπονική.


24. Διαχείριση υδaτικών πόρων.

Στις 22/03/2011, ημέρα Τρίτη, οι μαθητές μίλησαν για την διαχείριση των υδατικών πόρων.

 Το νερό μπορεί να θεωρηθεί ως φυσικός πόρος, ως οικονομικό αγαθό και ως περιβαλλοντικό στοιχείο, ανάλογα με το κύριο κριτήριο και το είδος της διαχείρισης. Σε σχέση πάντως με άλλους φυσικούς πόρους και με άλλα οικονομικά αγαθά έχει μία ιδιαιτερότητα: είναι μοναδικό και αναντικατάστατο. Ένα μετάλλευμα π.χ. μπορεί να αντικατασταθεί από κάποιο άλλο (φυσικό ή συνθετικό υλικό) στην καθημερινή χρήση και στην οικονομική ανάπτυξη. Το νερό όμως όχι, αφού αποτελεί προϋπόθεση της ανθρώπινης ύπαρξης και ζωής στον πλανήτη και δεν έχει υποκατάστατο στην ανάπτυξη. Η βιώσιμη (αειφόρος) διαχείριση των υδατικών πόρων είναι η βασική παράμετρος της βιώσιμης ανάπτυξης.
 Οι υδατικοί πόροι δεν είναι απεριόριστοι. Και μάλιστα σε πολλές περιοχές του κόσμου δεν είναι επαρκείς και η ανεπάρκειά τους αυτή συνιστά μέγιστο εμπόδιο στην ανάπτυξη.
Σε παγκόσμιο επίπεδο η κατανάλωση νερού για διάφορες χρήσεις (οικιακή-αστική, βιοτεχνική, βιομηχανική, αρδευτική-αγροτική) αυξάνεται με ραγδαίους ρυθμούς. Η προσφορά όμως είναι δεδομένη, είναι ορισμένη, έχει κάποια ανώτερα όρια. Πέραν αυτού στην Ελλάδα, στις άλλες παραμεσόγειες χώρες, σε πολλές άλλες χώρες του κόσμου, σε ενδοετήσιο κύκλο, η ζήτηση του νερού είναι η μέγιστη (το καλοκαίρι), όταν η προσφορά του (η διαθεσιμότητά του) στη φύση είναι η ελάχιστη. Δηλαδή ο ενδοετήσιος κύκλος ζήτησης νερού, είναι ακριβώς αντίστροφος με αυτόν της φυσικής προσφοράς (διαθεσιμότητας). Με άλλα λόγια χρονική κατανομή της προσφοράς και ζήτησης είναι αντίστροφες. Και επί πλέον πολύ συχνά σε περιοχές με μικρή προσφορά (διαθεσιμότητα) νερού, δηλαδή με φτωχό ή μέτριο υδατικό δυναμικό, υπάρχει μεγάλη ζήτηση νερού, δηλαδή μεγάλη πληθυσμιακή πυκνότητα και έντονη οικονομική δραστηριότητα, ενώ, αντίθετα, σε περιοχές με πλούσιο υδατικό δυναμικό δηλαδή με μεγάλη προσφορά (διαθεσιμότητα) νερού, υπάρχει μικρή ζήτηση. Με άλλα λόγια η χωρική κατανομή της προσφοράς και ζήτησης είναι επίσης αντίστροφες.
Επομένως συχνά η χωρο-χρονική κατανομή της προσφοράς (διαθεσιμότητας) και της ζήτησης νερού είναι αντίστροφες. Αυτά θέτουν το πρόβλημα της διαχείρισης των υδατικών πόρων.


25. Νερό & πολιτισμός – λαογραφία
Στις 29/03/2011, ημέρα Τρίτη, κουβεντιάσαμε για το νερό – πολιτισμός – λαογραφία.
Πράγματι το νερό είναι η πηγή των πολιτισμών
Οι σημαντικότεροι πολιτισμοί γεννήθηκαν κοντά στο νερό.

Πολιτιστική σημασία :
Το νερό διαδραματίζει καίριο ρόλο στα έθιμα και τις πεποιθήσεις όλων των λαών.
Ιδιαίτερα, στη Μεσόγειο το νερό έπαιξε και παίζει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των πολιτισμών. Είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής, τόσο για την επιβίωση όσο και την πολιτιστική έκφραση.

Θρησκεία :
Διαδραματίζει καίριο ρόλο στις πεποιθήσεις πολλών θρησκειών του κόσμου. Δύο κύριες συμβολικές ιδιότητες είναι η αναγέννηση και ο καθαρισμός που έχουν δώσει στο υγρό ένα ιερό ρόλο σε πολλές θρησκευτικές τελετές και τα δικαιώματα.
Οι σημαντικότεροι πολιτισμοί γεννήθηκαν κοντά στο νερό, ιδιαίτερα στη Μεσόγειο.
Ο αστικός σχεδιασμός :
Ο ρόλος του νερού στις αστικές περιοχές επηρέασε τις αποφάσεις για το πού θα οικοδομήσουμε τις πόλεις, και τους τύπους των σπιτιών που έχουν κατασκευαστεί εκεί.
Αναψυχή :
Το νερό αποτελεί βασικό στοιχείο της πολλές δραστηριότητες αναψυχής, όπως θαλάσσια σπορ, ψάρεμα, κωπηλασία, κολύμβηση και κάμπινγκ. Όλες αυτές οι δραστηριότητες απαιτούν υγιή ποτάμια και φράγματα, ώστε το νερό να είναι ασφαλές για την ανθρώπινη επαφή και τους πληθυσμούς των υδρόβιων ζώων που παραμένουν σε διατηρήσιμα επίπεδα.
Αθλητισμός :
Τα θαλάσσια σπορ είναι ένα σημαντικό μέρος της πολιτιστικής ταυτότητας των πολιτισμών.
Στις ανθρώπινες κοινωνίες το νερό δεν παίζει σπουδαίο ρόλο μόνο για τις καλλιέργειες και τα μέσα διατροφής , αλλά αποτελεί και έναν ασφαλή κι εύκολο δρόμο για τις μετακινήσεις, το εμπόριο, τις ανταλλαγές προϊόντων, αλλά και την επικοινωνία
μεταξύ των ανθρώπων, των λαών, των πολιτισμών. Έτσι για παράδειγμα ο Αιγυπτιακός πολιτισμός συνέδεσε τη ζωή του με τον ποταμό Νείλο, ο πολιτισμός της Μεσοποταμίας με τον Τίγρη και τον Ευφράτη και ο ελληνικός πολιτισμός με τα πλούσια παράλια και τα αμέτρητα νησιά.
Η Μυθολογία του νερού :
Στην ελληνική μυθολογία, αρκετοί ποταμοί παρουσιάζονταν ως θεοί. Ο Ωκεανός, αποτελούσε την ανθρωπόμορφη ιδεατή μορφή του υδάτινου κόσμου που περιέβαλε από παντού τη Γη ως ενας παμμέγιστος ποταμός χωρίς πηγές αλλά και χωρίς εκβολές. Μετά τον κατακλυσμό του Δευκαλίωνα και την απόσυρση των υδάτων οι εμφανιζόμενοι ποταμοί λίμνες πηγές κλπ απετέλεσαν αλληγορικά τα τέκνα του Ωκεανού. Για την ερμηνεία των πηγών πίστευαν πως ο Ωκεανός ήταν εκείνος που με υπόγεια ρεύματα τροφοδοτούσε τους ποταμούς που συνέχιζαν την αέναη κίνησή τους.

26. Παρακολούθηση προβολής ντοκυμαντέρ σχετικού με τα ποτάμια.

Στις 06/04/2011, ημέρα Τετάρτη, στο αμφιθέατρο του σχολείου μας οι μαθητές παρακολούθησαν ντοκυμαντέρ σχετικό με τα ποτάμια.

27. Ποτάμια – νερό και κλιματική αλλαγή

Στις 12/04/2011, ημέρα Τρίτη, θέμα συζήτησης ήταν, τα ποτάμια το νερό και η κλιματική αλλαγή.
Με τον όρο κλιματική αλλαγή αναφερόμαστε στη μεταβολή του παγκόσμιου κλίματος και ειδικότερα σε μεταβολές των μετεωρολογικών συνθηκών που εκτείνονται σε μεγάλη χρονική κλίμακα. Τέτοιου τύπου μεταβολές περιλαμβάνουν στατιστικά σημαντικές διακυμάνσεις ως προς τη μέση κατάσταση του κλίματος ή τη μεταβλητότητά του, που εκτείνονται σε βάθος χρόνου δεκαετιών ή περισσότερων ακόμα ετών. Οι κλιματικές αλλαγές οφείλονται σε φυσικές διαδικασίες, καθώς και σε ανθρώπινες δραστηριότητες με επιπτώσεις στο κλίμα, όπως η τροποποίηση της σύνθεσης της ατμόσφαιρας. Στη Σύμβαση-Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για τις Κλιματικές Μεταβολές (UNFCC), η κλιματική αλλαγή ορίζεται ειδικότερα ως η μεταβολή στο κλίμα που οφείλεται άμεσα ή έμμεσα ανθρώπινες δραστηριότητες, διακρίνοντας τον όρο από την κλιματική μεταβλητότητα που έχει φυσικά αίτια.
Σε συνθήκες κλιματικής αλλαγής, οτιδήποτε σχετίζεται με το νερό θα γνωρίσει στο μέλλον μεγάλες αλλαγές. Αλλού το μέσο ύψος της βροχής θα αυξηθεί σημαντικά, όπως αναμένεται να συμβεί στην Κεντρική και στη Βόρεια Ευρώπη, αλλού, όπως στις χώρες του Νότου, η ανομβρία θα ενταθεί, θα αλλάξει η κατανομή των βροχοπτώσεων στον χρόνο, καθώς θα έχουμε συχνότερη εναλλαγή ξηρών και υγρών περιόδων. Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής αναμένεται να περιορίσουν ακόμη περισσότερο την πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό.
Το γεγονός αυτό για τη χώρα μας σημαίνει ότι στο εξής, ακόμη κι αν δεχόμαστε συνολικά, σε ετήσια βάση, τα ίδια ύψη βροχής σε σχέση με το παρελθόν κάτι πάντως που για την ώρα διαψεύδεται από τις μετρήσεις των μετεωρολόγων, οι οποίοι μιλούν για μείωση των βροχοπτώσεων, η κατανομή του νερού θα είναι τέτοια, ώστε να μην ευνοεί όπως παλιά τον εμπλουτισμό των φυσικών δεξαμενών του νερού. Το έδαφος δεν προλαβαίνει να διηθήσει το νερό όταν αυτό έρχεται με βροχοπτώσεις μεγάλης έντασης. Αποτέλεσμα, το μεγαλύτερο μέρος αυτού του νερού να απορρέει αναξιοποίητο και να χάνεται. Στην περιοχή μας, εκείνο που είναι βέβαιο είναι ότι θα περιοριστεί σημαντικά η ικανότητα των φυσικών δεξαμενών του νερού να εμπλουτίζονται και να ανανεώνουν τα αποθέματά τους. Η μείωση όμως της ικανότητας εμπλουτισμού των επιφανειακών και υπόγειων φυσικών δεξαμενών του νερού, σε μια χώρα η οποία ήδη από καιρό υφίσταται τις συνέπειες της εξάντλησης και της ποιοτικής υποβάθμισης των υδατικών της αποθεμάτων, θα έχει ολέθρια αποτελέσματα, καθώς είναι κοινό μυστικό ότι η Ελλάδα, ανεξάρτητα από την κλιματική αλλαγή, εδώ και χρόνια αντιμετωπίζει πρόβλημα νερού δυσανάλογο με τη φυσική προσφορά που παραδοσιακά δέχεται στο πλαίσιο του ετήσιου υδρολογικού κύκλου.

28. Αξιολόγηση προγράμματος - Παρουσίαση θέματος & εργασίας.
Σύνθεση εργασίας – CD

Στις 03/05/2011 ημέρα Τρίτη, κάναμε αξιολόγηση του προγράμματος.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

 Όλοι οι μαθητές που συμμετείχαν στο πρόγραμμα έζησαν ανεπανάληπτες στιγμές. Από την αρχή η ζωντανή παρουσία τους, η γεμάτη ενθουσιασμό και θέληση επιμονή τους στην παρουσίαση των επιμέρους θεμάτων ήταν ικανή για να έχουμε στο τέλος πετύχει τους σκοπούς που είχαμε θέσει από τη αρχή.

 Όλοι μας, με τους δικούς του προβληματισμούς ο καθένας μας, αισθανθήκαμε ότι βάλαμε το λιθαράκι στο να νοιώσουμε ότι το νερό – τα ποτάμια γενικά οι υδάτινοι πόροι θέλουν την βοήθειά μας στην σημερινή εποχή που η κλιματικές αλλαγές επηρεάζουν τα πάντα γύρω μας. Και τελικά μάθαμε ότι το νερό είναι ότι πολυτιμότερο υπάρχει γύρω μας στη φύση.

 Πράγματι το ν ε ρ ό είναι ζ ω ή.

Ευχαριστούμε:

 Τον Υπεύθυνο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Λάρισας κ. Τέλιο Λεωνίδα.
 Τον Διευθυντή μας κ. Μπουρουτζήκα Ιωάννη.
 Τους Εκπαιδευτικούς του Κ.Π.Ε. Ελασσόνας κ. Αναγνωστάκη Σπύρο υπεύθυνο της Π.Ο., κ. Γκανάτσιο Ανδρέα Αναπληρωτή Υπεύθυνο της Π.Ο. και τον κ. Σπανό Κωνσταντίνο μέλος της Π.Ο. .
 Τον κ. Νίκο Καψάλη, Αντιδήμαρχο Δήμου Ελασσόνας.
 Τους καθηγητές μας υπεύθυνους του Προγράμματος:
κ. Χριστόπουλο Σεραφείμ, Μαθηματικό και Υποδιευθυντή
του σχολείου μας &
κ. Οι κονόμου Δημήτριο, Θεολόγο καθηγητή του σχολείου μας που μας συνόδευσαν στην εκδρομή μας, που στάθηκαν δίπλα μας διάρκεια του προγράμματος και μας βοήθησαν να πετύχουμε τους στόχους μας.